Σάββατο 2 Αυγούστου 2014

«Αύγουστε, καλέ μου μήνα, να ήσουν δυο φορές τον χρόνο!»



Ο όγδοος μήνας του χρόνου, ο μήνας της Παναγιάς και των διακοπών για τους περισσότερους Έλληνες. Έχει 31 ημέρες και ονομάστηκε Αύγουστος προς τιμή του Οκταβιανού, μετά την απονομή του τίτλου από τη ρωμαϊκή Σύγκλητο. Ο Οκταβιανός προσέθεσε αυθαίρετα μία επιπλέον ημέρα στον Αύγουστο, που ως τότε είχε τριάντα ημέρες, την οποία απέσπασε από τον Φεβρουάριο, ώστε να μην υστερεί σε διάρκεια από τον Ιούλιο, που ήταν αφιερωμένος στον Ιούλιο Καίσαρα. Στο αρχαίο Αττικό ημερολόγιο ο Αύγουστος αντιστοιχούσε στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του μήνα Εκατομβαιώνα και στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μεταγειτνιώνα. Η Αθήνα, κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, ήταν στο πόδι για τον εορτασμό των Παναθηναίων, τη μεγαλύτερη γιορτή της πόλης προς τιμήν της θεάς Αθηνάς.
Ο Αύγουστος είναι από τους πιο ζεστούς μήνες του χρόνου και ο λαός του έχει δώσει και άλλα ονόματα, όπως: Πεντεφάς, Συκολόγος (λόγω της συγκομιδής των σύκων), Δριμάρης, Τραπεζοφόρος κ.ά. Επειδή όμως τον Αύγουστο η μέρα μικραίνει και ο καιρός αρχίζει να δροσίζει, ο κόσμος λέει «Από Αύγουστο χειμώνα κι από Μάρτη καλοκαίρι»! Στα  βυζαντινά χρόνια το έτος τελείωνε στις 31 Αυγούστου και πρωτοχρονιά ήταν η 1η Σεπτεμβρίου. Για αυτό η τελευταία μέρα του Αυγούστου λέγεται και Κλειδοχρονιά. Οι πρώτες έξι ή δώδεκα μέρες του Αυγούστου, κατά τη δεισιδαιμονική αντίληψη, οι δρίμες (εξ ου και Δριμάρης), είναι επικίνδυνες, κι όποιος λούζεται σε αυτές ή πλένει ρούχα, κινδυνεύει να πάθει κακό ο ίδιος ή να καταστραφούν τα ρούχα. Κι όπως εκδιώκονται με τον αγιασμό οι καλικάντζαροι, έτσι ξορκίζουν και τις δρίμες με αγίασμα από την ακολουθία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα (6/8). Επίσης, οι ημέρες αυτές λέγονται και «μερομήνια», αφού αυτές τις ημέρες γίνονται προγνώσεις για τον καιρό της χρονιάς.
Ολόκληρος ο Αύγουστος είναι αφιερωμένος στην Παναγία, με τις Παρακλήσεις, τη Νηστεία, την Κοίμησή της (15 Αυγούστου), τα Μεθεόρτια, τα Εννιάμερα και με την κατάθεση της Αγίας Ζώνης στις 31 Αυγούστου, οπότε τελειώνει το εκκλησιαστικό έτος. Η Κοίμηση της Θεοτόκου θεωρείται το Πάσχα του καλοκαιριού. Η κορυφαία εορτή της πιο οικείας μορφής στον χριστιανικό λατρευτικό κύκλο, σε όλη την Ελλάδα με επίκεντρο τον ναό της Παναγίας στο νησί της Τήνου. Με τον Δεκαπενταύγουστο συνδέεται και ο τορπιλισμός του καταδρομικού Έλλη στο λιμάνι της Τήνου (15 Αυγούστου 1940). Άλλες ξεχωριστές θρησκευτικές γιορτές του μήνα είναι η Μεταμόρφωση του Σωτήρος (6 Αυγούστου) και του Αγίου Φανουρίου (27 Αυγούστου) με τις φανουρόπιτες των πιστών για την εύρεση χαμένων αντικειμένων και η μνήμη της αποτομής της τιμίας κεφαλής Ιωάννου του Προδρόμου (29 Αυγούστου, Προστάτης από την ελονοσία), που συνοδεύεται από ημερήσια νηστεία.
Παλιότερα τη νηστεία του Δεκαπενταύγουστου την τηρούσαν με μεγαλύτερη ευλάβεια από ότι σήμερα. Με το γάλα που δεν κατανάλωναν την περίοδο της νηστείας, έφτιαχναν τραχανάδες, χυλοπίτες κ.ά. Την 1η Αυγούστου, σε διάφορα μέρη της πατρίδας μας, συνήθιζαν να πλένουν τα χάλκινα σκεύη και να προσφέρουν σταφύλια, σύκα και ελιές σε όσους δεν είχαν για να φάνε εκείνη την ημέρα. Την 6η Αυγούστου (Μεταμόρφωση του Σωτήρα) έφερναν στην εκκλησία κι ευλογούσαν τα πρώτα σταφύλια, με ειδική ευχή. Κατόπιν τα μοίραζαν στο εκκλησίασμα. Στη γιορτή του Αγίου Φανουρίου οι πιστοί έφτιαχναν πίτες (τάματα)  προς τιμή του Αγ. Φανουρίου, που γιορτάζει εκείνη την ημέρα, άπαξ ή 3 Σάββατα συνεχόμενα, ζητώντας από τον Άγιο να τους φανερώσει κάτι που έχασαν ή κάτι που προσδοκούν (π.χ. οι ανύπαντρες κοπέλες στην Κρήτη, να τους φανερώσει έναν καλό γαμπρό).
                
ΠΗΓΕΣ:
http://users.sch.gr/vaxtsavanis/aygoustos.html (02/08/2014)
http://www.sansimera.gr/articles/500/184 (02/08/2014)
https://www.google.gr (02/08/2014)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.